Nghẹt mũi là triệu chứng thường gặp ở nhiều bệnh như cảm cúm, viêm mũi dị ứng, viêm xoang,….Nghẹt mũi có thể do dịch hô hấp tiết ra nhiều làm bịt đường thở. Nghẹt mũi cũng có thể do tình trạng viêm làm niêm mạc mũi bị sưng, phù nề dẫn tới tắc mũi. Biện pháp người bệnh nghĩ tới ngay và luôn trong trường hợp này là mua các thuốc nhỏ mũi hoặc xịt mũi về tự xử lý. Những thuốc này có tác dụng thông mũi nhanh khiến người bệnh cảm thấy khoan khoái, dễ chịu. Tuy nhiên nếu dùng không đúng cách, lạm dụng thuốc sẽ có thể phải gánh chịu những tác dụng phụ nặng nề.
 |
| Coi chứng ôm hận khi dùng thuốc xịt, nhỏ mũi kéo dài |
1. Các thuốc nhỏ mũi, xịt mũi trị nghẹt mũi phổ biến
Các thuốc nhỏ mũi, nghẹt mũi trị nghẹt mũi phổ biến hiện nay có thể kể tới là Otrivin (có cả dạng nhỏ mũi và xịt mũi), Otilin, Coldi B, Hadocort, Aladka,….
Những thuốc này chứa Xylometazolin (hoặc Oxymetazolin) có tác dụng cường giao cảm, phát huy tác dụng tại chỗ gây co mạch, giảm lượng máu tới vị trí viêm, làm giảm triệu chứng phù nề, xung huyết do đó “thông mũi”.
Thuốc nhỏ mũi, xịt mũi chứa Xylometazolin (hoặc Oxymetazolin) chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng, không có tác dụng điều trị nguyên nhân gây ra bệnh. Thông thường mỗi đợt điều trị chỉ nên kéo dài không quá 7 ngày. Nếu dùng thuốc kéo dài có thể gây nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng.
2. Nguy cơ khi dùng thuốc nhỏ mũi, xịt mũi kéo dài
Dùng thuốc loại này kéo dài hay dẫn tới hiện tượng “nhờn thuốc”. Ban đầu thuốc rất nhạy nhưng sau đó kém dần.
Dùng thuốc kéo dài có hiện tượng sung huyết hồi ứng, nghĩa là sau khi tác dụng của thuốc kém đi, máu có xu hướng bơm ngược trở lại vị trí cũ. Điều này dẫn tới xung huyết mũi và làm nặng hơn tình trạng phù nề, nghẹt mũi. Nhiều người do lạm dụng thuốc mà bị viêm mũi mãn tính.
Thuốc có thể gây khô mũi, loét niêm mạc.
Ngoài tác dụng tại chỗ, thuốc có thể gây tác dụng phụ trên toàn thân khi dùng liều cao kéo dài như tăng nhịp tịm,tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng nhãn áp,….
Trên đây là một số cảnh báo về việc lạm dụng thuốc xịt, nhỏ mũi chứa Xylometazolin hoặc các thuốc cường giao cảm khác. Vì những lý do trên, việc dùng thuốc cần hết sức thận trọng, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Khi dùng thuốc cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sỹ và khuyến cáo của nhà sản xuất. Lưu ý, không dùng thuốc kéo dài quá 7 ngày cho mỗi đợt điều trị.